Gromadzenie dokumentów podobnie zresztą jak eksponatów, świadczących o bogatej i zróżnicowanej historii naszego miasta oraz najbliższej okolicy, rozpoczęło się w czasie powstania pierwszego na wsi polskiej Muzeum. Mowa o Muzeum w Przyprostyni mieszczącego się przy szkole podstawowej.
Człowiek od zawsze gromadził to co dla niego najcenniejsze. Pamiątki rodzinne, wspomnienia, dokumenty czy fotografie. Jest to jak najbardziej naturalny proces i w tym wypadku było nie inaczej. Niestety okres II wojny światowej, przyniósł ogromne straty dla całego muzealnictwa polskiego. Zniszczenia
i grabieże nie ominęły także naszego małego wiejskiego Muzeum.
Dopiero lata 50 XX wieku, a najbardziej moment powstania – reaktywacji Muzeum mieszczącego się już w Zbąszyniu, w zabytkowej Baszcie w Parku i lata 1964 – 1999, przyniosły ogrom pracy i zaangażowania w nabywanie, gromadzenie, porządkowanie i udostępnianie archiwaliów. Po 1945 roku mieszkańcy Zbąszynia, mimo niejednokrotnie ciężkich przeżyć, dzielili się z ówczesnym opiekunem muzeum Panem Franciszkiem Zierke, tym co mieli. I tak do dnia dzisiejszego w zasób archiwaliów Muzeum w Zbąszyniu wchodzą: liczne wspomnienia mieszkańców, dokumenty – świadectwa udziału w Powstaniu Wielkopolskich, w II wojnie światowej, związane z kolejnictwem, dokumenty urzędowe, dokumenty z działalności samego Muzeum, 750 – lecia praw miejskich Zbąszynia, dokumenty związane z rodziną Garczyńskich, w tym drugie wydanie „Anatomii Rzeczpospolitej”, dokumenty z działalności ośrodka kultury, księgi kościelne, akta budowlane, fotografie, pocztówki oraz czasopisma lokalne.
Naszym zadaniem, Muzeum z 82 letnią tradycją, jest: uprządkowanie dość pokaźnego zasobu archiwaliów, opracowanie oraz zabezpieczenie jak również udostępnienie ich szerszemu gronu zainteresowanych.