Historia zbąszyńskich koszar, głównie okresu międzywojennego, choć tak dobrze znana w naszej świadomości, może opowiedziana w domowym zaciszu, przypomniana i odkryta przy okazji wydarzenia „Patrol Zbąszyń”, na nowo opowiada nam historię zarówno koszar z przełomu XIX i XX wieku, ale także
z czasów stacjonujących w nich szwadronów 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz 7. Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich. Historie – wspomnienia, pamiątki oraz fotografie, pomału układają się w całość. Continue reading „Historia zbąszyńskich koszar”
Kategoria: Bez kategorii
WIRTUALNA NOC MUZEÓW
Posted on 10 maja 2022 Zostaw komentarz on WIRTUALNA NOC MUZEÓW
Serdecznie zapraszamy na wirtualną NOC MUZEÓW.
Wystawa nawiązująca do historii zbąszyńskich koszar, stacjonujących w latach 20 i 30 XX wieku, szwadronów 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz 7. Pułku Strzelców Konnych Wielkopolskich.
– Fotografie i pamiątki;
– Wspomnienia;
– Film „Historia zbąszyńskich koszar”.
Wystawa dostępna od 18 maja 2022 roku (środa) na stronie Cyfrowego Archiwum Muzeum w Zbąszyniu: www.archiwummuzeumziemizbaszynskiej.zck.org.pl
PATROL ZBĄSZYŃ czyli o kawalerii w Zbąszyniu słów kilka
Posted on Opublikowano: 13 kwietnia 2022 Zostaw komentarz on PATROL ZBĄSZYŃ czyli o kawalerii w Zbąszyniu słów kilkaZapraszamy do udziału w wydarzeniach nawiązujących do historii zbąszyńskich koszar, w których w
okresie międzywojennym stacjonowały poszczególne szwadrony 15. Pułku Ułanów Poznańskich i 7. Pułku
Strzelców Konnych Wielkopolskich.
Patrol Zbąszyń
… czyli o kawalerii w Zbąszyniu słów kilka
7.05.2022 r.
13:30
Prelekcja „Podkowy i ostrogi w Zbąszyniu”
Miejsce: Stary Dworzec
Spotkanie poprowadzi Michał Andrzejak
Pasjonat kawalerii i historii wojskowości
15:00
„Spotkanie z kawalerią”
Zakończenie patrolu konnego kombinowanego oddziału ułanów poznańskich i strzelców konnych
wielkopolskich na trasie Łomnica – Morgi – Strzyżewo – Zbąszyń
Miejsce: Plac Dworcowy 1 – teren zielony przy budynku mieszkalnym
Kozioł leży, ale nikt na nim nie graje
Posted on Opublikowano: 30 listopada 2021 Zostaw komentarz on Kozioł leży, ale nikt na nim nie grajeW 2020 roku Joanna Szaflik (Dom Tańca Poznań) i Piotr Baczewski (Fundacja Muzyka Zakorzeniona z Warszawy) nawiązali współpracę z Instytutem im. Oskara Kolberga w Poznaniu i uzyskali dostęp do unikalnych archiwów muzyki wielkopolskiej zarejestrowanej w latach 1947-1955. W archiwum znaleźli m.in. nagrania znakomitego śpiewaka Bronisława Hirta oraz kapeli koźlarskiej Tomasza Śliwy – muzyków z Chrośnicy, wsi która była niegdyś jedną z najbardziej muzykalnych w regionie, a według zachowanych informacji średnio w co drugim domu mieszkał „grocz” lub „śpiywak”.
Do dziś muzycy, którzy stamtąd pochodzili – a właściwie sposób gry jaki prezentowali – uznawany jest w środowisku za ikonę tradycyjnego stylu wykonawczego muzyki koźlarskiej. Obecnie nie gra tam nikt (w przeciwieństwie do innych wsi w regionie, w których muzyka tradycyjną interesują się najmłodsze pokolenia). Zaniechanie kontynuacji gry na instrumentach ludowych oraz śpiewania tradycyjnych pieśni, oraz niezwykle bogata historia miejsca stały się dla nas impulsem do przeprowadzenia działań mających na celu wydobycie ze zbiorowej pamięci ludzi wspomnień, a być może pamiątek fotograficznych dotyczących dawnej Chrośnicy i jej muzykalnych mieszkańców.
Zaproponowaliśmy mieszkańcom Chrośnicy wymianę. Za zagranie mikrokoncertu przed domem trzeba było nam „zapłacić”, a więc wymienić się z nami wspomnieniem, zaśpiewaną piosenką lub jakimkolwiek artefaktem z czasów świetności Chrośnicy.
Mieszkańców Chrośnicy odwiedzili: Martyna Żurek (skrzypce, śpiew i zbieranie historii), Adam Kaiser (kozioł biały, śpiew), Piotr Braszak (śpiew) i Piotr Baczewski (zbieranie historii i dokumentacja fotograficzna).
Więcej o projekcje pod adresem:
Wirtualna wystawa w ramach DNI OTWARTYCH RAMION
Posted on Opublikowano: 27 października 2021 Zostaw komentarz on Wirtualna wystawa w ramach DNI OTWARTYCH RAMIONZapraszamy do udziału w wydarzeniach upamiętniających rocznicę wypędzenia z Niemiec Żydów polskiego pochodzenia – Polenaktion 28.10.1938 roku, w tym wirtualnej wystawy przygotowanej przez Cyfrowe Archiwum Muzeum w Zbąszyniu.
W wyniku działań niemieckich nazistów pod koniec października 1938 roku w ciągu kilku dni deportowano do Polski około 17 tysięcy Żydów. Około 6 tysięcy uchodźców trafiło do Zbąszynia, wtedy – miasta przygranicznego. W naszym mieście, które w ciągu jednej nocy zwiększyło liczebność swoich mieszkańców dwa razy, szybko zorganizowano tzw. obóz przejściowy i pomoc odpowiadającą na najpilniejsze potrzeby uchodźców.
Aby upamiętnić nie tylko samo to tragiczne wydarzenie, które profesor Jerzy Tomaszewski nazwał „Preludium Zagłady”, ale też postawę mieszkańców naszego miasta, którzy zachowali się z godnością, przychodząc z pomocą deportowanym Żydom, wydarzenia upamiętniające nazywane są od kilku lat „Dniami Otwartych Ramion”.
Zapraszamy na wirtualną wystawę w ramach 83. rocznicy przygarnięcia deportowanych Żydów do Zbąszynia. Zdjęcia, wycinki z gazet oraz archiwalia dostępne (wolna licencja) są również na stron, do których linki znajdą Państwo na samym dole.
Wystawa współorganizowana wraz ze Szkołą Podstawową im. Arkadego Fieldera w Zbąszyniu oraz Zbąszyńskie Centrum Kultury, przy wsparciu Gminy Zbąszyń oraz Fundacji TRES.
Galeria
Fragment z Głosu Narodowego. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Ustawy antyżydowskie (grudzień 1939 roku). Źródło: www.polna.pl Ustawa z 31 marca 1931 roku o pozbawianiu obywatelstwa. Źródło: www.isap.sejm.gov.pl Kurier Poznański pisał jako pierwszy o sytuacji w Zbąszyniu. Artykuł z dnia 30 października 1938 roku i relacja specjalnego wysłannika. Źródło: www.polona.pl Kurier Poznański pisał jako pierwszy o sytuacji w Zbąszyniu. Artykuł z dnia 30 października 1938 roku i relacja specjalnego wysłannika. Źródło: www.polona.pl Akcja wydalenia Żydów polskich w Norymberdze, 28 października 1938 roku. Źródło: Bundesarchiv. Rzeczy osobiste deportowanych Żydów. Stacja Zbąszyń, peron pierwszy. Zbąszyń 1938. Źródło: IPN Polscy Żydzi wygnani z Norymbergi. Źródło: Bundesarchiv. Budynek starego dworca kolejowego w Zbąszyniu w okresie pobytu w mieście deportowanych Żydów, przeznaczony był na potrzeby obsługi ruchu pocztowego tzw. Zbąszyń 2. Źródło: Fundacja Tres. Wincenty Owoc pracownik pocztowy Zbąszyń 2 na stacji kolejowej. Źródło: Fundacja TRES. Wincenty Owoc z kolegą obsługujący telegraf Mors’a. Zdjęcie wykonano w 1938 roku. Źródło: Fundacja TRES. Ludność żydowska zgromadzona na stacji kolejowej w Zbąszyniu w 1938 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Budynek stajni. Źródło: Fundacja TRES. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, 29 października 1938 roku. Polscy Żydzi tuż po deportacji z Niemiec zgromadzeni na terenie ujeżdżalni koni w dawnych koszarach wojskowych. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Żydzi przy kuchni polowej, przygotowanie posiłku. Zbąszyń, Polska, 1938 roku. Źródło: JDC Archives. Zbąszyń, Polska, listopad 1938 roku, Żydzi wygnani z Niemiec w środku budynku stajni. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zbąszyń, Polska, listopad 1938 roku, Żydzi wygnani z Niemiec w środku budynku stajni. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Żydzi umieszczeni w stajni. Zbąszyń 1938 roku. Źródło: JDC Archives. Zbąszyń 1938 rok. Żydowska rodzina. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zdjęcie wykonane z wieży Kościoła ewangelickiego. Za rzeką cmentarz katolicki i kościół św. Mikołaja. Fotografia pochodzi z albumu rodzinnego. Wykonana w 1939 roku. Źródło: Fundacja TRES. Fotografia właścicieli i pracowników młyna. Fot. Constanty Sikorski. Źródło: Fundacja TRES. Widok sali gimnastycznej z zewnątrz. Zdjęcie wykonał Kazimierz Olejniczak już w latach 60 XX wieku. Źródło Fundacja TRES. Wnętrze sali gimnastycznej zaadaptowane na pobyt dzieci żydowskich. Na środku prowizoryczne ogrzewanie z suszącą się bielizną. Źródło: Fundacja TRES. Grupa rabinów w Zbąszyniu, 6 marca 1939 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Grupa rabinów w Zbąszyniu, 6 marca 1939 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Fotografia personelu szpitala dla Żydów w Zbąszyniu oraz opis na rewersie. Styczeń 1939 roku. Pieczątka Szpitala dla Żydów z Niemiec w Zbąszyniu. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Rodzina żydowska w Zbąszyniu w 1938 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Zdjęcie rodziny Langmanów przebywającym w Zbąszyniu od 1938 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Grupa osób na kursie nauki szycia dla dziewcząt w Zbąszyniu w 1939 roku. Źródło: Fundacja TRES. Kurs tapicerski w obozie dla uchodźców. Zbąszyń 1938 roku. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Jakob Abraham Wajman, Vera Luiza Wajman i Szmul Wajman. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Jakob Abraham Wajman, Vera Luiza Wajman i Szmul Wajman. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Jakob Abraham Wajman, Vera Luiza Wajman i Szmul Wajman. Źródło: Archiwum Yad Vashem. Fragment pierwszej ze 124 stron, kompletnej listy osób pochodzenia Żydowskiego, które przybyły do Zbąszynia w październiku 1938 roku. Źródło: JDC Archives. Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl Wycinki z „Głosu Narodowego”. Sytuacje antyżydowskie w Polsce napędzane przez Obóz Narodowy. Grudzień 1938 roku. Źródło: www.polona.pl
Opracowania
Wspomnienia Pana Eugeniusza S. Kruszewskiego. Nagranie zrealizowane przez Fundację TRES. Poznań, 21 października 2014 roku. Źródło: www.zbaszyn1938.pl
Archiwalia
„W ramach stałej współpracy z JRI – Poland, Archiwum JDC ma przyjemność ogłosić, że niedawno udostępniło dane ze swojej listy żydowskich uchodźców na polskich pograniczach w latach 1938 – 1939. Ta 120 – stronicowa lista, znaleziona w zbiorach JDC New York Headquarters, 1933-1944, zawiera bardzo szczegółowe informacje o polskich Żydach mieszkających w Niemczech, którzy zostali wygnani przez rząd nazistowski w nocy z 27 na 28 października 1938 i zmuszeni do granica, najbardziej do miejscowości Zbąszyń (niem. Bentschen). Dane osobowe obejmują datę i miejsce urodzenia, aktualny adres w Zbąszyniu oraz, co najważniejsze dla niesienia pomocy i wsparcia uchodźcom, nazwiska i adresy zagranicznych krewnych”. (JDC Archives)
Źródło: Archiwum JDC
Przydatne linki:
1). Archiwum Yad Vashem: www.yadvashem.org
2). Narodowe Archiwum Cyfrowe: www.nac.gov.pl
3). Polona: www.polona.pl
4). ZBĄSZYŃ 1938: www.zbaszyn1938.pl
5). Fundacja TRES: www.tres.org.pl
6). POLIN – Muzeum Historii Żydów Polskich w Warszawie: www.polin.pl
7). Instytut Pamięci Narodowej: www.ipn.gov.pl
8). The American Jewish Joint Distribution Committee (JDC) Archives: www.archives.jdc.org
9). Bundesarchiv: www.bundesarchiv.de
10). Wirtualny Sztetl: www.sztetl.org.pl
11). Program Oneg Szabat: www.onegszabat.org
Warsztaty historyczne ze Zbąszyńskim Centrum Kultury
Posted on Opublikowano: 14 października 2021 Zostaw komentarz on Warsztaty historyczne ze Zbąszyńskim Centrum KulturyZa nami pierwsze zajęcia zorganizowane z ramienia Zbąszyńskiego Centrum Kultury. Warsztaty „Wehikuł czasu. Śladami historii miasta”. Miało ono głównie charakter organizacyjny. Ustaliśmy plan działania, z jakiego okresu z historii Zbąszynia wykonamy makietę, od czego zaczniemy i czego będziemy potrzebować. Powstała także jej solidna podstawa. Okazuje się, że zbąszyńska młodzież ma ogromną wiedzę i chętnie się nią dzieli, co nas bardzo cieszy. Ich opowieści, także te rodzinne – historyczne, słucha się bardzo fajnie. Dziękujemy, że byliście.
W planie są wycieczki po Zbąszyniu do najciekawszych miejsc oraz spotkania ze Zbąszyniakami, którzy opowiedzą nam ciekawostki z przeszłości.
Serdecznie zapraszamy dzieci i młodzież, na kolejne warsztaty. Najbliższe terminy:
18 i 25 października;
8, 15, 22 i 29 listopada;
6 i 13 grudnia.
Dom Katolicki, pierwsza salka na piętrze. Godzina 16:00
Uwaga: ilość miejsc ograniczona.
Zapisy oraz wszelkie informację pod numerem telefonu: 68 38 60 874.
Do zobaczenia na kolejnym spotkaniu.
Zbąszyń. Czas okupacji – wspomnienia, dokumenty, zdjęcia – wirtualna wystawa
Posted on Opublikowano: 1 września 2021 Zostaw komentarz on Zbąszyń. Czas okupacji – wspomnienia, dokumenty, zdjęcia – wirtualna wystawa„Dnia 1 września 1939 roku około godziny 5:00, ciszę wczesnego poranka przerwał gwałtowny łoskot niemieckich karabinów. Był to złowieszczy znak. Oczekiwana z niepokojem wojna rozpoczęła krwawe żniwo. Butna stopa niemieckiego żołdaka stanęła w murach zbąszyńskiego grodu i los Zbąszynia został przesądzony” – Stanisław Kluj. Wspomnienia. Zbąszyń 1974 rok.
- Kościół pw. NMPW w Zbąszyniu (styczeń 1945). Zdjęcie wykonane w ukryciu. Widać zniszczenia spowodowane działaniami. Zniszczone kopuły i mury.
- Ulica 17 stycznia. Zbąszyń. Widoczni na zdjęciu ludzie – dorosły i dziecko. Wykonane w 1943 roku. W oddali Kościół ewangelicki.
- Kościół ewangelicki. Czas okupacji Zbąszynia.
- Skrzyżowanie ulic Senatorska, Powstańców Wielkopolskich, Przedmieście Św. Wojciecha. Czas okupacji.
- Przedmieście Św. Wojciecha. Czas okupacji. Widoczni mieszkańcy miasta.
- Ulica Senatorska. Przy Kościele parafialnym w Zbąszyniu. Czas okupacji. Na budynku po lewej stronie, przy zegarze, widnieje tabliczka z niemiecką nazwą.
- Rynek i budynek byłeś szkoły ewangelickiej. W czasie okupacji niemiecki posterunek. Na zdjęciu widać mieszkańców Zbąszynia.
- Widok na Kościół parafialny w Zbąszyniu, tuż przed wybuchem II wojny światowej.
- Dworzec w Zbąszyniu. Czas okupacji.
- Plac Wolności. Zbąszyń. Czas okupacji. Już bez pomnika upamiętniającego Powstańców Wielkopolskich, rozebranego zaraz po wkroczeniu do Zbąszynia Niemców.
- Urząd Ruchu Kolei, a chwilę przed wybuchem II wojny światowej, przedszkole kolejowe oraz mieszkania. Widok z początku 1945 roku.
- Praca Zbąszyniaków w Zbąszynku przy budowie linii kolejowej. Czas okupacji.
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Dokumenty z czasów okupacji hitlerowskiej mieszkańców Zbąszynia oraz najbliższych wsi (Kennkarty, dowody osobiste, książeczki pracy, dokumenty gestapo z Nowego Tomyśla, listy osobiste oraz dokumenty z pobytu w obozach).
- Praca Zbąszyniaków w Zbąszynku przy budowie linii kolejowej. Czas okupacji.
- Praca Zbąszyniaków w Zbąszynku przy budowie linii kolejowej. Czas okupacji.
- Fotografie z drogi internowanych Zbąszyniaków w 1939 roku.
- Fotografie z drogi internowanych Zbąszyniaków w 1939 roku.
- Fotografie z drogi internowanych Zbąszyniaków w 1939 roku.
- Praca Zbąszyniaków w pobliskich niemieckich gospodarstwach. Czas okupacji.
- Praca Zbąszyniaków w pobliskich niemieckich gospodarstwach. Czas okupacji.
- Ludwik Gondek, policjant graniczny. Zginął 1 września 1939 roku o godzinie 6:00, przy obronie Stacji PKP w Zbąszyniu
Zbąszyń. Czas okupacji – wirtualna wystawa – zapowiedź
Posted on Opublikowano: 26 sierpnia 2021 Zostaw komentarz on Zbąszyń. Czas okupacji – wirtualna wystawa – zapowiedźSerdecznie zapraszamy na wirtualną wystawę pt. „Zbąszyń. Czas okupacji”.
Spotkanie autorskie z Marcelim Tureczkiem
Posted on Opublikowano: 19 lipca 2021 Zostaw komentarz on Spotkanie autorskie z Marcelim TureczkiemSerdecznie zapraszamy na spotkanie autorskie w ramach 10. Jubileuszowego Święta Jeziora, z Panem Profesorem Marcelim Tureczkiem, historykiem, regionalistą, pracownikiem naukowym Uniwersytetu Zielonogórskiego, które odbędzie się w dniu 29 lipca 2021 roku o godzinie 19:30, na Plaży miejskiej w Zbąszyniu (po „Koncercie z jeziorem w tle”). Podczas spotkania zaprezentowana zostanie książką autora, pt. „Pograniczne. Przeszłość bez historii”.
Warto dodać, że w zeszłym roku Pan Marceli odwiedził nasze archiwum, gdzie znalazł ciekawe informację oraz zdjęcia. Między innymi treść rozmowy oraz wspomniane dokumenty, znalazły się w książce.
Kościół Wniebowzięcia NMP w Zbąszyniu
Posted on Opublikowano: 13 maja 2021 Zostaw komentarz on Kościół Wniebowzięcia NMP w ZbąszyniuKościół Wniebowzięcia NMP w Zbąszyniu
To piękny przykład późnobarokowego kościoła miejskiego według projektu śląskiego architekta Karola Marcina Frantza, który aktywnie działał na terenie Wielkopolski w latach 1742 – 1755. Fundatorami świątyni była rodzina Garczyńskich.
Gród zbąszyński był siedzibą kasztelanii. Pierwsze wzmianki o niej pochodzą z początku XIII wieku. Natomiast najstarsza wzmianka świadcząca o miejskim charakterze Zbąszynia pochodzi z 1311 roku. Pierw o charakterze własności książęcej, następnie królewskiej. W latach 1393 – 1595 Zbąszyń pozostawał w rękach rodu Nałęczów Głowaczów z Nowego Dworu (Zbąscy). Następnie przejęty przez spokrewnionych ze Zbąskimi, Ciświckich. W XVII wieku do rodzin Tuczyńskich i Mycielskich.
W latach 1700 – 1848 do rodziny Garczyńskich.
W źródłach z początku XIII wieku pochodzi wzmianka o kościele grodowym mieszczącym się na terenie osady targowej. W 1516 roku biskup poznański Jan Lubrański podniósł ją do rangi Kolegiaty. W drugiej połowie XVI wieku Abraham Zbąski przekazał świątynie protestantom, by po prawie stu latach mogła ponownie powrócić, dzięki staraniom Marii Tuczyńskiej, do rąk katolików. Warto podkreślić, że w opisywanych czasach, był to kościół drewniany z murowaną kaplicą grobową. W XVII wieku dobudowane zostały dwie kaplice murowane, które po niespełna kolejnych stu latach zostały rozebrane.
Świątynia, którą podziwiać możemy do dnia dzisiejszego, wybudowana została dzięki staraniom wojewody poznańskiego, Stefana Garczyńskiego. Projekt wykonał śląski architekt Karol Marcin Frantz, natomiast pracami budowlanymi zarządzał budowniczy Jan Franciszek Handtke z Leszna. Prace rozpoczęto w 1757 roku, a ostatecznie zakończono w 1783 roku. Po śmierci Stefana Garczyńskiego, opiekę nad rozpoczęciem oraz zakończeniem prac, sprawowali jego synowie. Kolejno, Stefan, a następnie Edward. Poświęcenie Kolegiaty nastąpiło w 1796 roku, którego dokonał biskup Ignacy Raczyński.
Już na samym wejściu zauważamy ołtarz główny z silnie zaakcentowanym w centralnej części obrazem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny oraz cztery ołtarze boczne. Po lewej stronie, zachował się cudowny obraz Matki Boskiej, otoczonej medalionami przedstawiającymi Tajemnice Różańca Świętego, a po prawej stronie obraz Jezusa Chrystusa, błogosławiącego wiernych. Nad ołtarzem w głębi, po lewej stronie, zauważyć możemy portrety Edwarda Garczyńskiego i jego żony Katarzyny. Po obu stronach prezbiterium znajdują się dwie prostokątne przybudówki: po stronie wschodniej – zakrystia, po stronie zachodniej – kaplica. Naszą uwagę zwraca także skromna ambona, chrzcielnica oraz cztery bogato zdobione konfesjonały. Na szczególną uwagę zasługują umieszczone na filarach przy chórze nagrobki inicjatora budowy kościoła, Stefana Garczyńskiego oraz jego żony Zofii. Nagrobki wystawione zostały w 1780 roku przez syna zmarłych, Edwarda. Między wieżami znajduje się wsparty na parze filarów chór muzyczny, który ozdobiony został motywami muzycznymi oraz ornamentem rokokowym. W szczycie, między wieżami, we wnęce umieszczona została rzeźba św. Edwarda z XVIII wieku. Naszą uwagę zwraca także sklepienie żaglaste z wizerunkami świętych na całej powierzchni świątyni. Polichromię wykonał już po 1945 roku Teodor Szukała. Przed kościołem na murowanych trójbocznych cokołach ustawiono dwie kamienne rzeźby św. Biskupów.
W 1850 roku podczas pożaru, zniszczeniu uległy dachy, sklepienie oraz wieże, które z czasem zostały odbudowane. W czasie II wojny światowej, kościół pełni rolę magazynu. Po raz kolejny zniszczeniu uległy wieże, odbudowane po 1945 roku. W latach 1957 oraz 1965 – 1966, wyremontowane zostało wnętrze.